Bệnh viêm khớp ở trẻ em ngày càng trở nên phổ biến và là vấn đề của nhiều bậc cha mẹ bởi nếu không được nhận biết và điều trị kịp thời, bệnh có thể ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và kỹ năng vận động của trẻ. Vì vậy, để phòng tránh căn bệnh này, cha mẹ nên biết một số thông tin sau.
1. Viêm khớp ở trẻ em là do nguyên nhân nào?
Đến nay, người ta vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra bệnh viêm khớp ở trẻ em nhưng các nhà khoa học đã chỉ ra rằng sự rối loạn hệ thống miễn dịch của cơ thể là nguy cơ chính khiến bệnh phát triển.
Điều này là do cơ thể trẻ em thường được bao bọc và bảo vệ bởi hàng rào miễn dịch mọi lúc. Khi cơ thể bị tấn công bởi các chất lạ như virus và vi khuẩn, hệ thống miễn dịch sẽ nhanh chóng kích hoạt để tiêu diệt các gốc tự do có hại và bảo vệ cơ thể khỏi bị hư hại và bệnh tật.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, hệ thống miễn dịch nhận diện nhầm dị vật cần loại bỏ và vô tình phá hủy các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể, gây ra hiện tượng sưng, viêm khớp, hay còn gọi là viêm khớp tự phát ở trẻ vị thành niên. Ngoài yếu tố miễn dịch, một số nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng bệnh viêm khớp ở trẻ em có thể do một số yếu tố sau:
- Thoái hóa khớp: Theo các bác sĩ chấn thương chỉnh hình, chấn thương ở mức độ ít hay nhiều đều có ảnh hưởng nhất định đến hệ cơ xương khớp, làm bộ phận này yếu đi. Ngoài ra, tình trạng viêm khớp ở trẻ nhỏ có thể xảy ra nếu quá trình điều trị không được tiến hành đúng cách và kịp thời.
- Béo phì: Béo phì là một trong những yếu tố được xác định có thể gây ra bệnh viêm khớp ở trẻ nhỏ. Bởi nếu cân nặng vượt quá giới hạn cho phép, các dây chằng và khớp sẽ bị chèn ép và đặt lên vai một gánh nặng lớn. Lâu dần vùng này suy yếu, tạo điều kiện cho các yếu tố bên ngoài xâm nhập gây viêm nhiễm.
Béo phì là một trong những nguyên nhân gây viêm khớp ở trẻ
- Yếu tố di truyền: Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng một tỷ lệ trẻ em trong gia đình có tiền sử gia đình mắc bệnh viêm khớp này sẽ có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cao hơn những đứa trẻ bình thường, điều này có thể là do bạn được thừa hưởng từ gia đình một số loại kháng sinh gọi là kháng sinh phòng bệnh và đóng vai trò quan trọng khiến bạn dễ mắc phải nguy cơ cao mắc bệnh viêm khớp.
- Nhiễm trùng do vi-rút và vi khuẩn: Trẻ nhỏ đang ở độ tuổi mà hệ thống phòng thủ và miễn dịch của chúng chưa được phát triển đầy đủ. Điều này khiến chúng rất dễ bị virus và vi khuẩn gây bệnh.
2. Dấu hiệu nhận biết viêm khớp ở trẻ em
Các triệu chứng viêm khớp ở trẻ em có thể không liên tục hoặc kéo dài. Các triệu chứng khác nhau ở mỗi trẻ, tùy thuộc vào mức độ viêm nhiễm, thời điểm phát hiện bệnh và vị trí của từng cá nhân.
Dưới đây là một số triệu chứng cơ bản của bệnh sẽ giúp cha mẹ dễ dàng nhận biết con mình và điều trị nhanh chóng.
- Đau nhức: Nếu trẻ thường xuyên kêu đau khớp tay vào buổi sáng hoặc sau khi ngủ trưa, cha mẹ cần hết sức lưu ý. Vì có thể trẻ bị viêm khớp vô căn. Tình trạng đau đớn này chủ yếu xảy ra ở khớp hông, đầu gối và mắt cá chân của trẻ em.
- Sưng tấy: Giống như viêm khớp ở người lớn, viêm khớp ở trẻ em gây sưng tấy. Trong đó, các vùng sưng tấy tập trung chủ yếu ở các khớp lớn như đầu gối, khuỷu tay, khi chạm vào vùng bị tổn thương có cảm giác hơi rát và tấy đỏ.
Trẻ em bị viêm khớp thường có dấu hiệu bị sưng tấy tại chỗ viêm
- Cứng khớp: tình trạng đau nhức, sưng tấy viêm đa khớp ở trẻ em không chỉ khiến các khớp bị cứng lại mà còn khiến việc vận động trở nên khó khăn hơn bình thường. Vì vậy, nếu trẻ thường xuyên đi khập khiễng vào sáng sớm hoặc không thể duỗi thẳng khớp, cha mẹ nên cẩn thận và đưa trẻ đi khám sớm.
- Sốt cao: Sốt cao cũng là triệu chứng đau khớp thường gặp ở trẻ em. Tình trạng này là do tình trạng viêm dai dẳng kèm theo sưng hạch bạch huyết, khiến nhiệt độ của trẻ tăng cao, thường trên 39°C. Sốt viêm khớp ở trẻ em không giống như bệnh sốt thông thường. Bởi vì chúng có thể kéo dài hàng tuần liền.
- Phát ban: Phát ban là triệu chứng cơ bản để phát hiện bệnh khớp ở trẻ em. Thông thường, nếu trẻ mắc bệnh thường nổi các nốt ban nhỏ ở ngực, bụng, tay, chân… Triệu chứng này thường dễ nhầm lẫn với các bệnh nổi mề đay, mẩn ngứa khác nên cha mẹ chủ quan.
- Mất ngủ, mệt mỏi: Cơ thể thường xuyên mệt mỏi. Vì vậy, nếu con bạn thường xuyên quấy khóc hoặc cáu kỉnh vô cớ, đừng bỏ qua nguy cơ mắc bệnh viêm khớp tự phát ở trẻ vị thành niên.
- Lười Ăn, kém Ăn: Ngoài việc gây mất ngủ, viêm đa khớp ở trẻ còn có thể khiến trẻ chán ăn, sụt cân, chậm lớn, nếu dừng ăn sớm trẻ dễ gặp các vấn đề về tiêu hóa, suy giảm hệ miễn dịch, còi cọc.
3. Hướng xử lý khi trẻ bị viêm khớp
Bệnh viêm khớp ở trẻ em cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bệnh xương khớp có thể để lại nhiều di chứng nếu không được điều trị kịp thời, đặc biệt bệnh nặng có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ sau này. Mục tiêu điều trị viêm xương khớp ở trẻ em là kiểm soát sự tiến triển của bệnh càng sớm càng tốt và giảm thiểu tổn thương phá hủy và biến dạng khớp.
Trẻ em bị viêm khớp cần đến bác sĩ để được thăm khám kịp thời
Các biện pháp điều trị bao gồm vật lý trị liệu, thuốc men và trong một số trường hợp là phẫu thuật, trong số những biện pháp khác.
- Vật lý trị liệu: Mục tiêu của phương pháp này là tối đa hóa phạm vi chuyển động khớp của trẻ và giảm thiểu nguy cơ cứng khớp và viêm cột sống dính khớp. Các liệu pháp vật lý phổ biến bao gồm sóng ngắn, tia hồng ngoại, tắm khoáng và các bài tập dành cho trẻ em để phục hồi khả năng vận động của khớp. Nhưng trẻ em đau khổ khi khớp của chúng bị viêm. Đau nặng cần phải bất động khớp và không thể tập vật lý trị liệu. Trong thời gian này, khớp phải được duy trì ở vị trí để đảm bảo phạm vi chuyển động tối đa. Khuyến khích trẻ bị rối loạn xương khớp duy trì nếp sinh hoạt bình thường và học tập bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, khi bệnh viêm khớp tiến triển, cần kết hợp dinh dưỡng hợp lý với ngủ nhiều để bé được nghỉ ngơi nhiều.
- Thuốc: Bao gồm aspirin hoặc các loại thuốc chống viêm không steroid khác (ibuprofen, naproxen, v.v.) để giảm sưng và đau khớp. Nếu thuốc giảm đau truyền thống không hiệu quả, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm và ức chế miễn dịch mạnh như corticosteroid, hydroxychloroquine và methotrexate.
- Điều trị ngoại khoa: Những trường hợp đau nhức xương khớp nghiêm trọng ở trẻ có thể phải phẫu thuật thay khớp hoặc chỉnh hình biến dạng cơ.
Viêm khớp ở trẻ em là căn bệnh khá nguy hiểm và cần được phát hiện sớm. Điều này là do nó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và kỹ năng vận động của trẻ trong tương lai. Vì vậy, nếu trẻ có những biểu hiện lạ, cha mẹ cần tích cực theo dõi trẻ và đưa trẻ đi khám, điều trị kịp thời, tránh để xảy ra những biến chứng nguy hiểm. Đối với trẻ em trên 6 tuổi, ba mẹ cũng có thể cho trẻ sử dụng ghế massage toàn thân 15 phút mỗi ngày để cải thiện xương khớp và thư giãn nhé!
